Πρόγραμμα «Ορίζοντας Ευρώπη»: Γνωριμία με τη Πολυτομεακή Προτεραιότητα «Υγεία»
To Πρόγραμμα «Ορίζοντας Ευρώπη» είναι το νέο Πρόγραμμα Πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (E.E.) για την υποστήριξη της έρευνας και της καινοτομίας, το οποίο θα διαδεχθεί το Πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020». Ο «Ορίζοντας Ευρώπη», με προϋπολογισμό που ξεπερνά τα 95 δισεκατομμύρια Ευρώ, ανακοινώθηκε επίσημα στις 2 Φεβρουαρίου 2021 και θα ολοκληρωθεί το 2027, έχοντας ως βασικό στόχο τη μεγιστοποίηση του επιστημονικού, οικονομικού και κοινωνικού αντίκτυπου των ευρωπαϊκών επενδύσεων στην έρευνα και την καινοτομία. Η ανακοίνωση των πρώτων Προσκλήσεων Υποβολής Προτάσεων αναμένεται τον Μάιο του 2021.
Ο «Ορίζοντας Ευρώπη» χωρίζεται σε 3 Πυλώνες και η Πολυτομεακή Προτεραιότητα (Cluster) «Υγεία» αποτελεί μέρος του Πυλώνα ΙΙ, που αφορά στις παγκόσμιες προκλήσεις και την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας. Βασικός στόχος της Πολυτομεακής Προτεραιότητας «Υγεία» είναι να δημιουργήσει νέες λύσεις στους τομείς της υγείας, κοινωνικής ευημερίας και υγειονομικής περίθαλψης, συμβάλλοντας ταυτόχρονα στην οικονομική ανάπτυξη αλλά και περιβαλλοντική βιωσιμότητα της Ε.Ε.
Το περιεχόμενο της Πολυτομεακής Προτεραιότητας «Υγεία» σχεδιάστηκε καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση και ο πλανήτης γενικότερα, βρίσκονται αντιμέτωποι με την πρώτη πανδημία έπειτα από σχεδόν έναν αιώνα. Παρόλο που η πανδημία αυτή έχει έντονα αναδείξει αδυναμίες σε διάφορους τομείς, έχει ταυτόχρονα δώσει μία νέα ώθηση στον τομέα της υγείας, προβάλλοντας και αναγνωρίζοντας τον κομβικό ρόλο που επιτελούν τα συστήματα και οι επαγγελματίες υγείας στην αντιμετώπιση τέτοιων κρίσεων. Υπογράμμισε επίσης τη δύναμη της έρευνας και της καινοτομίας στην ανακάλυψη νέας γνώσης και στην ανάπτυξη ρηξικέλευθων τεχνολογιών που μας επιτρέπουν να ανταποκριθούμε γρήγορα και αποτελεσματικά σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τα εμβόλια για τον κορωνοϊό.
Για την αποκατάσταση των οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων που προκλήθηκαν από την πανδημία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμφώνησαν σε ένα πλάνο που θα οδηγήσει στην έξοδο από την κρίση και θα θέσει τα θεμέλια για μια σύγχρονη και βιώσιμη Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Πολυτομεακή Προτεραιότητα «Υγεία» του Προγράμματος «Ορίζοντας Ευρώπη» αποτελεί, ανάμεσα σε άλλες δράσεις, ένα από τα βασικά χρηματοδοτικά εργαλεία για την επίτευξη των πιο πάνω στόχων. Στηρίζεται στη συλλογικότητα που μπορεί να επιφέρει η έρευνα και η καινοτομία, και επιδιώκει να συμβάλει στη ανάκαμψη της ανθρωπότητας, και να καταστήσει την κοινωνία πιο ανθεκτική, καθώς και τα συστήματα υγείας καλύτερα προετοιμασμένα για κάθε μελλοντική έκτακτη ανάγκη της δημόσιας υγείας.
Το Πρόγραμμα Εργασίας της Πολυτομεακής Προτεραιότητας «Υγεία», το οποίο έχει προϋπολογισμό κοντά στα 8 δισεκατομμύρια, αποτελείται από 6 Θεματικές Ενότητες (Destinations) που σκοπό έχουν να συνεισφέρουν στην υλοποίηση των στόχων και των επιδιωκόμενου αντικτύπου του Προγράμματος Εργασίας. Οι 6 Θεματικές Ενότητες είναι οι ακόλουθες:
- Staying healthy in a rapidly changing society.
- Living and working in a health-promoting environment.
- Tackling diseases and reducing disease burden.
- Ensuring access to sustainable and high-quality health care in the EU.
- Unlocking the full potential of new tools, technologies and digital solutions for a healthy society.
- Maintaining a sustainable and globally competitive health-related industry.
Οι εν λόγω Θεματικές Ενότητες καλύπτουν ένα μεγάλο φάσμα υπό-ενοτήτων και είναι αλληλένδετες μεταξύ τους. Επιλέχθηκαν επειδή θίγουν βασικές αδυναμίες του τομέα της υγείας και παρέχουν μια σαφή προοπτική για το τι μπορεί να ωφελήσει τους ανθρώπους, τους ασθενείς αλλά και τον γενικό πληθυσμό. Σε αυτές τις 6 Θεματικές Ενότητες θα εντάσσονται επίσης δύο νέες Πρωτοβουλίες της Ε.Ε., οι Ευρωπαϊκές Συμπράξεις (Partnerships) και οι Αποστολές (Missions). Αναφορικά με τις Ευρωπαϊκές Συμπράξεις, στην «Υγεία» περιλαμβάνονται 8 συνολικά, οι οποίες θα προκηρύσσονται σε διαφορετικά χρονικά σημεία της Προγραμματικής Περιόδου που καλύπτει το Πρόγραμμα «Ορίζοντας Ευρώπη». Όσον αφορά τις Αποστολές, το Πρόγραμμα Εργασίας της «Υγείας» θα περιλαμβάνει συνέργειες με την Αποστολή «Καρκίνος».
Οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να βρουν περισσότερες πληροφορίες για το τι περιλαμβάνουν οι Θεματικές Ενότητες στο αναλυτικό Πρόγραμμα Εργασίας της Πολυτομεακής Προτεραιότητας «Υγεία», το οποίο δεν είναι ακόμη διαθέσιμο στην ερευνητική κοινότητα, αλλά αναμένεται να ανακοινωθεί επίσημα εντός του Μαΐου του 2021.
Το Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΙδΕΚ), μέσω των Εθνικών Σημείων Επαφής/National Contact Points (ΕΣΕ/NCPs), υποστηρίζει ενεργά τους κυπριακούς φορείς στην προσπάθειά τους να συμμετέχουν με επιτυχία σε ευρωπαϊκά προγράμματα και πρωτοβουλίες, συμπεριλαμβανομένου του Προγράμματος «Ορίζοντας Ευρώπη», προσφέροντας μια ευρεία γκάμα υπηρεσιών στήριξης χωρίς χρέωση. Τα Εθνικά Σημεία Επαφής είναι στη διάθεση των ερευνητών για παροχή άμεσης πληροφόρησης και συμβουλευτικών υπηρεσιών σε όλα τα στάδια, από την προετοιμασία της πρότασης έως την υλοποίηση καθώς και την αξιοποίηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων. Κάποιες από τις υπηρεσίες που προσφέρονται είναι ενδεικτικά: (α) η συστηματική διοχέτευση πληροφόρησης και ενημέρωσης προς την ερευνητική και επιχειρηματική κοινότητα, (β) η διοργάνωση ενημερωτικών ημερίδων και εκπαιδευτικών εργαστηρίων, (γ) η παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών και στήριξης για τη συγγραφή πρότασης και την υλοποίηση έργων (δ) η βοήθεια στην εξεύρεση συνεργατών από το εξωτερικό, (ε) η προεπισκόπηση προτάσεων, κ.ά.
Για να λαμβάνετε εξατομικευμένη πληροφόρηση σχετικά με τις ευκαιρίες χρηματοδότησης, εκδηλώσεις και άλλες δραστηριότητες που σχετίζονται με τα ευρωπαϊκά Προγράμματα Έρευνας και Καινοτομίας, μπορείτε να συμπληρώσετε τα στοιχεία και τους τομείς δράσης σας στο ερωτηματολόγιο που θα βρείτε εδώ. Περισσότερες πληροφορίες για το ΙδΕΚ μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα του οργανισμού, όπου μπορείτε να κάνε εγγραφή στο ενημερωτικό δελτίο, για να λαμβάνετε ηλεκτρονικά πληροφόρηση για τις δράσεις του.
Τα Εθνικά Σημεία Επαφής της Πολυτομεακής Προτεραιότητας «Υγεία» είναι:
Μαρίνος Φωτιάδης – Επιστημονικός Λειτουργός, Τμήμα Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων
Δρ. Ιωάννης Θεοδώρου – Επιστημονικός Λειτουργός, Τμήμα Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων
Η Πολυτομεακή Προτεραιότητα σε αριθμούς:
Προϋπολογισμός: 8.24 δισεκατομμύρια Ευρώ
Θεματικές Ενότητες/Destinations: 6
Θεματικά Πεδία/Topics: 48 (+8 Other Actions)