Πρόγραμμα «Ορίζοντας Ευρώπη»: Γνωριμία με την Πολυτομεακή Προτεραιότητα «Πολιτική Προστασία για την Κοινωνία»
To Πρόγραμμα «Ορίζοντας Ευρώπη» είναι το νέο Πρόγραμμα Πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (E.E.) για την υποστήριξη της έρευνας και της καινοτομίας, το οποίο θα διαδεχθεί το Πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020». Ο «Ορίζοντας Ευρώπη», με προϋπολογισμό που ξεπερνά τα 95 δισεκατομμύρια Ευρώ, ανακοινώθηκε επίσημα στις 2 Φεβρουαρίου 2021 και θα ολοκληρωθεί το 2027, έχοντας ως βασικό στόχο τη μεγιστοποίηση του επιστημονικού, οικονομικού και κοινωνικού αντίκτυπου των ευρωπαϊκών επενδύσεων στην έρευνα και την καινοτομία. Η ανακοίνωση των πρώτων Προσκλήσεων Υποβολής Προτάσεων αναμένεται τον Μάιο του 2021.
Ο «Ορίζοντας Ευρώπη» χωρίζεται σε 3 Πυλώνες (Pillars) και ο Πυλώνας ΙΙ που αφορά στις παγκόσμιες προκλήσεις και την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας χωρίζεται σε 6 επιμέρους Πολυτομεακές Προτεραιότητες (Clusters).
Στόχος της Πολυτομεακής Προτεραιότητας «Πολιτική Προστασία για την Κοινωνία» (Cluster 3: Civil Security for Society) είναι να προσφέρει νέες λύσεις σε θέματα που σχετίζονται με την ασφάλεια των πολιτών και την κυβερνοασφάλεια, την πρόληψη κινδύνων από φυσικές και ανθρωπογενείς καταστροφές και την ανθεκτικότητα της ευρωπαϊκής κοινωνίας. Επιπλέον, μαθαίνοντας μέσα από τις προκλήσεις που προέκυψαν κατά την αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19, επιδιώκει στην ανάπτυξη τεχνογνωσίας και διατομεακών εργαλείων για την πρόληψη, μετριασμό, και ετοιμότητα στη διαχείριση κρίσεων, συμπεριλαμβανομένων και των υγειονομικών κρίσεων.
Τα έργα που θα χρηματοδοτηθούν από την Πολυτομεακή Προτεραιότητα «Πολιτική Προστασία για την Κοινωνία», καλούνται να συνεισφέρουν σε σημαντικές πολιτικές προτεραιότητες της Ε.Ε. σχετικές με την ασφάλεια. Εκτός από την ερευνητική κοινότητα και τις επιχειρήσεις, επαγγελματίες και τελικοί χρήστες σε τομείς της πολιτικής προστασίας (όπως σχετικές εθνικές αρχές) αναμένονται να έχουν ενεργή συμμετοχή και να συμβάλουν ουσιαστικά στην ανάπτυξη και πρακτική εφαρμογή των πιο πάνω λύσεων.
Το Πρόγραμμα Εργασίας της Πολυτομεακής Προτεραιότητας «Πολιτική Προστασία για την Κοινωνία» αναμένεται να έχει προϋπολογισμό γύρω στα 1.6 δισεκατομμύρια ευρώ και αποτελείται από 6 Θεματικές Ενότητες (Destinations):
- Better protect the EU and its citizens against Crime and Terrorism
Αυτή η Θεματική Ενότητα επιδιώκει να συμβάλει στην αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της εγκληματικότητας και τρομοκρατίας, μέσω ισχυρότερης πρόληψης, ετοιμότητας και αντίδρασης, και καλύτερης κατανόησης των ανθρώπινων, κοινωνικών και τεχνολογικών πτυχών της εγκληματικότητας.
- Effective management of EU external borders
Περιλαμβάνει δράσεις για βελτιωμένη διαχείριση των αεροπορικών, χερσαίων και θαλάσσιων συνόρων, επιτρέποντας στους νόμιμους επιβάτες και εμπορεύματα να ταξιδεύουν ευκολότερα στην Ε.Ε., ενώ θα αποτρέπονται οι παράνομες συναλλαγές, η εμπορία ανθρώπων, η πειρατεία και οι τρομοκρατικές ή άλλες εγκληματικές πράξεις.
- Protected infrastructure
Θα χρηματοδοτήσει νέες αποτελεσματικές λύσεις και εφαρμογές τεχνολογιών αιχμής, που θα περιλαμβάνουν αυξημένη συνεργασία μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων, έτσι ώστε να ενισχυθούν η ανθεκτικότητα και αυτονομία των φυσικών και ψηφιακών υποδομών και να διασφαλιστούν ζωτικές κοινωνικές λειτουργίες.
- Increased Cybersecurity
Σκοπός αυτής της Θεματικής Ενότητας είναι η αύξηση της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο και η προστασία δεδομένων και δικτύων, εξασφαλίζοντας την τεχνολογική κυριαρχία της Ε.Ε. στον τομέα αυτό, και επιτυγχάνοντας ταυτόχρονα σεβασμό της ιδιωτικότητας και άλλων θεμελιωδών δικαιωμάτων των πολιτών. Επιδιώκει επομένως να συμβάλει στην ασφάλεια των ευρωπαϊκών υπηρεσιών, διαδικασιών και προϊόντων, και να οδηγήσει σε ισχυρές ψηφιακές υποδομές, ικανές να αντιστέκονται και να αντιμετωπίζουν κυβερνοεπιθέσεις ή άλλες υβριδικές απειλές.
- A Disaster-Resilient Society for Europe
Στοχεύει στη μείωση των απωλειών από φυσικές, ανθρωπογενείς και άλλες τυχαίες καταστροφές, μέσω ενισχυμένων προληπτικών δράσεων, καλύτερης κοινωνικής ετοιμότητας και ανθεκτικότητας, και βελτιωμένης διαχείρισης κινδύνων που στηρίζεται σε συστημικές προσεγγίσεις.
- Strengthened Security Research and Innovation (SSRI)
Αυτή η Θεματική Ενότητα θα υποστηρίζει οριζόντια τους υπόλοιπους πέντε, αποσκοπώντας στη διεύρυνση της γνώσης σε όλους τους τομείς της ασφάλειας και σχετικούς επιστημονικούς κλάδους, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών. Στόχος του είναι επίσης να ενισχυθεί η εφαρμογή του κύκλου έρευνας και καινοτομίας και να οικοδομηθεί η εμπιστοσύνη του κοινού, ώστε να υπάρχει καλύτερη αφομοίωση των αποτελεσμάτων της Προτεραιότητας σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας
Οι πρώτες Προσκλήσεις Υποβολής Προτάσεων της Πολυτομεακής Προτεραιότητας «Πολιτική Προστασία για την Κοινωνία» αναμένεται να ανακοινωθούν περί τα μέσα Απριλίου 2021, ταυτόχρονα με τη δημοσίευση του Προγράμματος Εργασίας 2021-2022 του «Ορίζοντα Ευρώπη».
Το Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΙδΕΚ), μέσω των Εθνικών Σημείων Επαφής/National Contact Points (ΕΣΕ/NCPs), υποστηρίζει ενεργά τους κυπριακούς φορείς στην προσπάθειά τους να συμμετέχουν με επιτυχία σε ευρωπαϊκά προγράμματα και πρωτοβουλίες, συμπεριλαμβανομένου του Προγράμματος «Ορίζοντας Ευρώπη», προσφέροντας μια ευρεία γκάμα υπηρεσιών στήριξης χωρίς χρέωση. Τα Εθνικά Σημεία Επαφής είναι στη διάθεση των ερευνητών για παροχή άμεσης πληροφόρησης και συμβουλευτικών υπηρεσιών σε όλα τα στάδια, από την προετοιμασία της πρότασης έως την υλοποίηση καθώς και την αξιοποίηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων. Κάποιες από τις υπηρεσίες που προσφέρονται είναι ενδεικτικά: (α) η συστηματική διοχέτευση πληροφόρησης και ενημέρωσης προς την ερευνητική και επιχειρηματική κοινότητα, (β) η διοργάνωση ενημερωτικών ημερίδων και εκπαιδευτικών εργαστηρίων, (γ) η παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών και στήριξης για τη συγγραφή πρότασης και την υλοποίηση έργων (δ) η βοήθεια στην εξεύρεση συνεργατών από το εξωτερικό, (ε) η προεπισκόπηση προτάσεων, κ.ά.
Για να λαμβάνετε εξατομικευμένη πληροφόρηση σχετικά με τις ευκαιρίες χρηματοδότησης, εκδηλώσεις και άλλες δραστηριότητες που σχετίζονται με τα ευρωπαϊκά Προγράμματα Έρευνας και Καινοτομίας, μπορείτε να συμπληρώσετε τα στοιχεία και τους τομείς δράσης σας στο ερωτηματολόγιο που θα βρείτε εδώ. Περισσότερες πληροφορίες για το ΙδΕΚ μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα του οργανισμού, όπου μπορείτε να κάνε εγγραφή στο ενημερωτικό δελτίο, για να λαμβάνετε ηλεκτρονικά πληροφόρηση για τις δράσεις του.
Τα Εθνικά Σημεία Επαφής της Πολυτομεακής Προτεραιότητας «Πολιτική Προστασία για την Κοινωνία»:
Δρ. Ιωάννης Θεοδώρου – Επιστημονικός Λειτουργός, Τμήμα Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων
Χριστάκης Θεοχάρους – Επιστημονικός Λειτουργός Α’, Τμήμα Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων
Η Πολυτομεακή Προτεραιότητα σε αριθμούς:
Προϋπολογισμός: 1.6 δισεκατομμύρια Ευρώ
Θεματικές Ενότητες (Destinations): 6
Θεματικά Πεδία (Topics) για την περίοδο 2021-2022: 65